چک لیست ۲۰تایی «مستر استاد» برای تولید محتوا

 چک لیست محرمانه من (البته دیگه نیست!)

وقتی مقاله «تولید محتوا به سبک حسین شیرمحمدی» را نوشتم احساس کردم باید یک راهنمای جزیی تر و عملیاتی‌تر هم برایش تدوین شود. هر چه باشد بلا تشبیه قرآن و حدیث هم نیاز به تفسیر و دستورالعمل دارد. لذا می‌توان این چک لیست را یک توضیح المسائل کاربردی برای آن مقاله دانست.
این چک لیست کاملاً شخصی است و حتی امتیازهایی که داده‌ام بر اساس الگوریتم مغزی خودم بوده و ممکن است ۱ تا ۱۸۰ درجه با معیارهای تولید محتوای شما متفاوت باشد. ضمناً به مرور زمان قطعاً دستخوش تغییر می‌شود و مثل هر پدیده دیگری ثابت نیست.
یادآوری: انتشار این چک لیست به این معنا نیست تمام نکات آن در مقاله های قبل رعایت شده یا در بعدی ها الزاما و ۱۰۰% رعایت خواهد شد تلاش بنده این است که در نوشته هایم از ۲۰ نمره این چک لیست کمتر از ۱۶-۱۵ نشوم.

 واجبات تولید محتوا! (موارد نیم نمره ای جزو مستحبات است!)

ای که گفتی یعنی چه!

۱-هدف از تولید این محتوا

اینها می تواند هدف من باشد: می‌خواهم خودم را متخصص نشان دهم، سودمندی برای مخاطب را در نظر گرفته‌ام.چون در بازار خلأ و کمبود هست این محتوا را تولید کرده‌ام.هدفم دلی و شخصی است. محتوایم سفارشی است. زمینه‌سازی برای فروش چیز دیگری است. اصلاح یک‌چیز غلط موجود است،انتقال تجربه صرف است یا اصلاً محتوا را نوشته‌ام که خودم متعهد شوم به اجرای آن و …
تمام موارد فوق می‌تواند هدف از تولید محتوا باشد.

نیت

آیا کمک خالصانه به آدم‌ها تویش هست. رضای خدا چطور؟
چقدرش پز دادن و ریاکاری است؟ آیا همه‌چیز را گفته‌ام؟ آیا نوشته در بطن خود عاری از شرک هست (کامنت میلاد فتحی عزیز در این دو مقاله باعث شد این آیتم را به چک لیستم اضافه کنم: اشتباه شماره یک و ویژگی های یک مدرس درجه یک)

فیلتر اولویت گرایی و نیاز:

آیا تولید این محتوا الآن اولویت من است؟ آیا این محتوا نیاز مخاطب است یا نیاز خودم یا هر دو؟

۲-لید جذاب یا شروع طوفانی

آیا لید (سرخط-مقدمه) به‌اندازه کافی خواننده را ترغیب می‌کند که ادامه مطلب را بخواند. آیا به‌اندازه کافی به مشکل یا رویای مخاطب پرداخته است؟ آیا قولی به خواننده داده است.

۳-تیترهای متفاوت و جذاب:

آیا تیترها و سوتیتر ها خلاقانه هست. آیا بازی با کلمات دارد. آیا مطلب رایجی را زیر سؤال می‌برد. آیا کنجکاوی را برمی‌انگیزد.

۴-وجود داستان شخصی/ کیس استادی/ نگاه تحلیلی

آیا از تجربه‌هایم حرف زده‌ام.آیا داستان شخصی به‌کاربرده‌ام.کیس استادی که حساسیت برانگیز نباشد به‌کاربرده‌ام.چقدر تحلیل و نظرات خودم را در نوشته دخیل کرده‌ام.
آیا صادقانه حرف دلم را زده ام.آیا راحت و صمیمی نوشته ام.آیا بدون خجالت خودم هستم.

هرکسی قصه ای برای تعریف کردن دارد و این چیزی است که وبلاگ برای انجام آن خیلی مفید است. ربکا بلاد نویسنده کتاب راهنمای وبلاگ

۵-استفاده از شعر/ ضرب‌المثل/ نقل‌قول/ کلمات ابداعی

آیا درزمینهٔ محتوایم سرچ کرده‌ام تا چنین مواردی را به کار ببرم.

۶-طنز و شوخی

آیا واقعاً بامزه است. آیا کسی را نمی‌رنجاند. آیا اعتدال در آن رعایت شده است.

۷-برجسته‌سازی با بولد/ ایتالیک/ فونت/ رنگ

تردیدی نیست که مطلب طولانی خسته‌کننده است و مخاطب مطلب را اسکن (مرور) می‌کند؛ بنابراین آیا هایلایتینگ مطالب با ۴ ابزار فوق رعایت شده است.

یک نکته درگوشی: تحقیقات می گوید: مخاطبان در وب،نوشته ها را بیشتر مرور می کنند(اسکن) و کلمات یک متن را به صورت گزینشی و گاه تصادفی می خوانند.بهتر بگویم به جای کلمه کلمه خوانی، پاراگراف به پاراگراف از روی مطالب رد می شوند.بنابراین سعی کنید ساده،گزیده و جذاب بنویسید.متن ها را به تیتر های کوچک بشکنید.از ابزارهای برجسته سازی استفاده کنید.

۸-استفاده از اعداد

به خوانایی متن و به خاطر سپردن مطالب کمک می‌کند.

۹-مصداق و مثال عینی و ملموس

محتوای بدون مثال مثل ساندویچ بدون نوشابه مشکی! است. مثال و مصداق به هضم آنی مطلب کمک می‌کند.

به قول محمدرضا شعبانعلی:

{سال‌ها پیش پای صحبت علامه جعفری بودم. ایشان جمله‌ای را چند بار تکرار کردند که بعدها دیدم پایه کاملاً علمی نیز دارد:

انسان، با مثال می‌آموزد. مغز انسان در درک مجردات ضعیف است.

اجازه بدهید برای همین حرف، مثالی بزنم!

«عکس‌العمل فراتر از احساس، یک مکانیزم دفاعی کاهش اضطراب در شرایطی است که نگران درک چارچوب نگرش و قضاوتی خود توسط سایر حاضرین هستیم.»

این جمله را فروید در توضیح یکی از مکانیزمهای دفاعی آورده است. بعید می‌دانم فردا، این جمله در ذهن من و شما بماند؛ اما می‌توانیم به مثال آن فکر کنیم…

آخرین باری که مجبور شدم به خاطر قضاوت دیگران، عکس‌العملی فراتر از واقعیت نشان دهم چه موقع بود؟ دیروز بود. وقتی در خانه به مهمان‌ها چای تعارف می‌کردم و وقتی نوبت پسرعمویم – که از او نفرت دارم – رسید، چای را دو بار تعارف کردم! چون نگران بودم شاید او و دیگران، احساس نفرتی را که من دارم درک کنند.

حالا خیلی بعید خواهد بود که عکس‌العمل فراتر از احساس را فراموش کنم. طی روزها و هفته‌های آینده، مثال‌های متعدد دیگری نیز به این مجموعه خاطرات افزوده‌شده و مکانیزم دفاعی عکس‌العمل فراتر از حد، همیشه در ذهنم باقی خواهد ماند…}

۱۰-استفاده از تصویر + عکس نوشته

یک تصویر بیشتر از هزار کلمه است. پیشنهاد من استفاده از تصاویر تا حدودی شخصی‌سازی‌شده خودتان است. برای عکس نوشته هم من از اپلیکیشن متن نگار استفاده می‌کنم. خیلی عالی است. بخشی از محتوایتان که مهم و اثرگذارتر است را به‌صورت جمله کوتاه درآورده و در قالب عکس نوشته لابلای متن قرار بدهید.

۱۱-استفاده از فیلم

به نظر من کوتاه باشد و قبلش در کانال آپاراتتان قرار بدهید.

۱۲-اشتباهات متداول/ پرسش و پاسخ فرضی

اگر بتوانید اشتباهات رایج مرتبط با آن موضوع را مطرح کنید انگار وارد قلب مخاطب شده‌اید. پرسش و پاسخ هم چیزی است که خیلی کلیک خور است. درباره پرسش و پاسخ بیشتر خواهم نوشت.

۱۳-ضمیمه دانلودی

ایبوک/پی دی اف چندصفحه‌ای/فایل صوتی مرتبط و …
ارزش ذهنی یک‌چیز دانلودی بالاست. مخاطب دانلود و سیو می‌کند حتی اگر نخواهد فعلاً ببیند و تجربه می گه غالباً انباشت می‌شود تا استفاده.

۱۴-ارجاع به داخل یا خارج (معرفی چیزهای بیشتر)

قبلاً گفتم که سایتتان نباید کوچه بن‌بست باشد. مخاطب باید از سایتتان به‌جاهای خوب خوب راهنمایی شود. او بعداً قدر این سخاوت شما را خواهد دانست.

۱۵-CTA یا دعوت به اقدام

شما دعوت به اقدامتان را انجام بدهید هرچند اغلب لبیک نمی‌گویند. معمولاً بهتر است سؤالی باشد یا دعوت به انجام یک کار عملی.

۱۶-خلاصه و جمع‌بندی نهایی

ذهن مخاطب خسته است. خیلی مطالب یادش رفته و اینجاست که نقش خلاصه و جمع‌بندی مهم می‌شود. تکرار مادر یادگیری است؛ بنابراین از تکرار نترسید.

۱۷-پایان طوفانی

گود استارت و گود اند مثل گل دقیقه ۱ و ۹۳ بازی است. به یاد می‌ماند و بسیار شیرین است. پس شروع و انتهای مقاله/سخنرانی باید طوفانی باشد.

۱۸-ذکر منابع 

ذکر منابع هم کار اخلاقی است هم به شما اعتبار می‌دهد.

۱۹-ویرایش با قیچی اولویت گرایی (محتوای چگال)

خیلی مهم است. بزرگان می‌گویند بین ۳۰ تا ۵۰% وقتی‌که برای تولید محتوا گذاشتید را باید صرف ویرایش کنید. ویرایش با افزونه ویراستیار که بدیهی است، منظورم ویرایش محتوایی و حذف موارد بی‌اهمیت و کیفی‌تر کردن نوشته است.(یه توضیح بدم: ویراستیار یه پلاگینه که به ورد اضافه میشه و غلط های املایی و نگارشی را اصلاح می کنه.کاملا رایگانه و از virastyar.ir می تونید دانلودش کنید. یه چیز دیگه: ویرایش نکردن نوشته از نظر دستوری و املایی و … توهین به شعور مخاطبه)

۲۰-نکات سئو

با پلاگین یوآست سئو دیگر چیزی برای توضیح بیشتر نمی ماند.نسخه پرمیوم این پلاگین را می توانید از ژاکت تهیه کنید و آموزش رایگان ۳۴ جلسه دوره سئو را نیز می توانید از ابزاروردپرس دانلود کنید.

حرف یکی مونده به آخر

مستر استاد مطالبت خوب بود ولی میشه فقط یک توصیه بکنی بلکه امید رستگاری و شفاعت داشته باشیم: بععله چرا که نه!

یکماه پیش یکی از دوستانم کارگاه گذاشت این آدم دریای نمکه بس که شوخ و بامزه است تو کارگاهش شده بود یه آدم جدی نچسب که با ۱۰ من عسل هم نمی شد خوردش! بعد کارگاه که با هم بر می گشتیم یعنی کم مونده بود بزنمش. می دونی چرا چون خودش نبود.

داداش من! خواهر من! فاصله ذهن و نوشته ات را کم کن! خود خودت باش.نمی دونم چرا موقع حرف زدن اینقدر جذاب و تو دل برو و کول و نایسی! موقع نوشتن و سخنرانی میشی یه عصاقورت داده اعصاب خورد کن. همون چیزی که تو ذهنته بیار رو کاغذ، بیار رو زبونت.خودتو سانسور نکن.تمام.

حرف آخر
اگر محتواتون مثل ۹۰% محتوای سایر وبسایت های فارسی زبان باشه و اصول فوق را رعایت نکنید مخاطب تان دگمه ضربدر گوشه راست صفحه اش را می زنه و دیدار بعدی هرگز! یادتون باشه مخاطب در فضای وب با هیچ سایتی تعارف نداره.دیگه واقعا تمام!

دانلود رایگان چک لیست تولید محتوا به صورت  pdf